«Ζηρό»
Μαρτυρία για τις Παιδοπόλεις 1955–1963
Στεφανία Ι. Σουλή
Άνεμος Εκδοτική 

Το Ζηρό είναι ένα βιβλίο μέσα από το οποίο η συγγραφέας αναφέρεται στη ζωή στις Παιδοπόλεις, τα ιδρύματα δηλαδή που δημιούργησε το ελληνικό κράτος υπό την σκέπη της βασίλισσας για τα «ορφανά» του εμφυλίου και βασίζεται στην προσωπική μαρτυρία του πατέρα της. 

Από την πρώτη στιγμή ο πρωταγωνιστής - αφηγητής βρίσκεται στη δίνη μιας μοναξιάς που θα μετατραπεί με τον χρόνο σε μοναχικότητα. Βαδίζει αργά στην αφήγηση αφήνοντας στον αναγνώστη τον απαραίτητο χρόνο ώστε να νιώσει τόσο την εποχή όσο και τις καταστάσεις που αυτή γέννησε. Ο ίδιος όμως, πιστεύω, ίσως θα μπορούσε να μας δώσει περισσότερα στοιχεία, ώστε να έχει ο καθένας μια πιο ξεκάθαρη εικόνα της εποχής και του ρόλου που έπαιξαν οι Παιδοπόλεις. 

Ένα παιδί υποχρεώνεται από τις δυσκολίες της εποχής να ζήσει τα παιδικά και τα προεφηβικά του χρόνια μέσα σε αυτές τις κρατικές δομές. Αποκόβεται από την οικογένειά του, αλλά ταυτόχρονα αποκόβεται από τον κόσμο και από την εποχή του. Μέσα του σιγοκαίει ένα “γιατί”, για τους λόγους που οδηγήθηκε στην Παιδόπολη και ένα “πότε”, που αφορά τη φυγή του από εκεί και την επιστροφή στο σπίτι του. 

Το βιβλίο είναι γεμάτο με προσωπικά βιώματα που η αφήγησή τους μένει σε καθαρά προσωπικό επίπεδο. Ο αφηγητής δε θέλει ή δεν επιδιώκει να επεκταθεί στους χώρους που ζει, στα άλλα παιδιά που μένουν μαζί του, στα συναισθήματά τους, στις ομαδάρχισσες, στους αρχηγούς, στις εκδηλώσεις και στα μαθήματα που γίνονται. Όλα αυτά φαίνονται τόσο απόμακρα στη διήγηση που τονίζουν την έντονη μοναξιά και τον πόνο του. Τον ενδιαφέρουν η φυγή από αυτά τα ιδρύματα, (πάντα περιμένει κάποιον να έρθει να τον πάρει) και η απορία, γιατί να τον απομακρύνουν οι δικοί του από το σπίτι του. 

Φαίνεται ότι η συγγραφέας θεώρησε σωστό να καταγράψει ότι ακριβώς άκουσε, χωρίς δικές της προσθέσεις, με απλότητα, χωρίς τη διάθεση να πλουτίσει ή να καλλωπίσει το κείμενο. Χρησιμοποίησε έναν αφηγητή που δεν απογυμνώνεται από τα συναισθήματά του, αλλά διηγείται τη ζωή του χωρίς ντύματα. Έτσι, αυτός ο τρόπος αφήγησης, με λιτές περιγραφές και με μια γλώσσα που δεν ψάχνει για στολίδια, τονίζει περισσότερο την προσωπικότητα του ήρωα-αφηγητή. 

Από την άλλη όμως θεωρώ ότι κάποια ερωτήματα που μπορεί να θέτει ο αναγνώστης, για την εποχή και τον χώρο γενικότερα, μένουν έξω από τη σφαίρα του αφηγητή, ο οποίος δεν τα αγγίζει, καθώς εγκλωβίζεται στα συναισθήματά του, τα οποία, όπως προελέχθη, επηρεάζουν: η απορία και η φυγή. Έτσι δημιουργείται η αίσθηση πως τα πρόσωπα που κινούνται γύρω από τον ήρωα - αφηγητή δεν έχουν οντότητα. Είναι πρόσωπα με απόκρυφα συναισθήματα, με μια δική τους ταυτότητα ζωής που δεν μπορείς να τη γνωρίσεις, που προσπαθούν να δράσουν μα η δράση τους δεν περιγράφεται με ακρίβεια. 

Το Ζηρό είναι ένα κείμενο - αφήγηση, με θύμησες και μνήμες, που δεν θα μπορούσε παρά να είναι σε πρώτο πρόσωπο και που σε έλκει από τις πρώτες του σελίδες. Το να περιμένεις μια διήγηση για μια ζωή άγνωστη σε εσένα, σε κρατά σε εγρήγορση. Με αυτό το βιβλίο η συγγραφέας αποτίει φόρο τιμής στον πατέρα της, διατηρώντας την πιστότητα των όσων αφουγκράστηκε και αφήνοντας στο κείμενο να υφίσταται η αυθεντικότητα των εμπειριών του ήρωα- πρωταγωνιστή. 

Θεόδωρος Πάλλας, Εκπαιδευτικός – Συγγραφέας     

Σελίδα του βιβλίου: https://www.anemosekdotiki.gr/pezografia/zero.html 

Η Στεφανία Ι. Σουλή, με πατρική καταγωγή από το Ραδοβίζι Ιωαννίνων και μητρική από τη Μάνη, γεννήθηκε στο Μόναχο. 

Είναι δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω (ΔΣΑ) και διαπιστευμένη διαμεσολαβήτρια (υπουργείο Δικαιοσύνης) στις αστικές και εμπορικές διαφορές (Κέντρο Διαμεσολάβησης Πειραιώς και Toolkit Company) και στην οικογενειακή διαμεσολάβηση (ΚΕΔΙΠ και MiKK e.V.). 

Εργάστηκε ως νομικός σύμβουλος στο Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας (ΚΕΘΙ 2003-2004) και στο συμβουλευτικό κέντρο για θέματα βίας κατά των γυναικών στον Πειραιά (2005-2009) της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων. 

Εργογραφία 

«Αθέατη βία – Η αγάπη δεν πρέπει να πονάει», οδηγός αυτοβοήθειας για κάθε γυναίκα, εκδόσεις Ψυχογιός 2010.
«Λιβιάχοβο λένε το μοιρολόγι», εκδόσεις Πελασγός 2016.
«Λιβιάχοβο λένε το μοιρολόγι», μυθιστόρημα βασισμένο σε αληθινά γεγονότα, Άνεμος εκδοτική 2018.
«Ιτς», μυθιστόρημα βασισμένο σε αληθινά γεγονότα, Άνεμος εκδοτική 2018.
«Ζηρό – Μαρτυρία για τις Παιδοπόλεις 1955–1963», Ένα παιδί του Εμφυλίου θυμάται, μυθιστόρημα βασισμένο σε αληθινά γεγονότα, Άνεμος εκδοτική 2020.